Ga naar de inhoud

Een thuis creëren voor een kind: de betekenis van geborgenheid en verbondenheid

Geschreven door Adeline Puerta Adeline op 24 april 2025

De drie pijlers van een gezond zelfbeeld
1. Wat kan ik? Het ontdekken van hun eigen talenten en vaardigheden helpt kinderen om trots te zijn op wat ze kunnen en moedigt hen aan om uitdagingen aan te gaan.2. Sociale connecties en een focus op het goede in de mens: Kinderen leren dat relaties en het vertrouwen in anderen belangrijk zijn.3. Je plaats vinden in de wereld: Help kinderen om te ontdekken wie ze willen zijn, onafhankelijk van de verwachtingen van anderen. Moedig ze aan om te luisteren naar hun eigen wensen en dromen, in plaats van te voldoen aan wat anderen van hen verlangen.

Wat betekent ‘thuis’ voor een kind?

Thuis is niet enkel een fysieke plaats, het is ook een gevoel van afhankelijkheid en nabijheid dat een kind ontwikkelt met de mensen die voor dat kind zorgen. “Voor een kind is thuis een plek waar het mag zijn wie het is, zonder oordeel of voorbehoud,” zegt Jean-Marie. Dit gevoel van thuiskomen ontstaat in de eerste plaats door de aanwezigheid van vertrouwde gezichten – de ouders of opvoeders die het kind beschermen en ondersteunen.”

Kinderen die in hun eigen familie opgroeien, ervaren dit gevoel van afhankelijkheid vaak intuïtief, zonder daar woorden aan te geven. Maar voor kinderen die buiten hun biologische gezin wonen, zoals in pleegzorg of een leefgroep, ligt dit complexer. Jean-Marie: “Het gevoel van thuis zijn moet actief opgebouwd worden, wat een grote uitdaging kan zijn voor zowel het kind als de begeleiders.”

De rol van veiligheid en stabiliteit

Veiligheid en stabiliteit zijn de fundamenten van een thuisgevoel voor een kind. Wanneer een kind zich veilig voelt, kan het vrijuit exploreren, leren en groeien. Deze veiligheid is echter niet enkel fysiek; emotionele veiligheid is minstens zo belangrijk. “Kinderen moeten weten dat ze op hun ouders of opvoeders kunnen vertrouwen, dat hun behoeften gehoord worden en dat ze niet bang hoeven te zijn voor afwijzing of veroordeling,” aldus Jean-Marie Hoton.

Voor kinderen die in een jeugdvoorziening wonen, is het creëren van emotionele veiligheid vaak moeilijker. Wisselende begeleiders en onbekende routines kunnen dit gevoel verstoren. “Daarom is het cruciaal dat begeleiders consistent zijn in hun aanpak en de tijd nemen om een persoonlijke band op te bouwen met elk kind,” zegt Jean-Marie. “Op deze manier ontstaat er een gevoel van stabiliteit, zelfs in een omgeving waar kinderen vaak veranderingen meemaken.”

De kracht van verbondenheid

“Verbondenheid is de sleutel tot echt thuisgevoel. Kinderen die zich verbonden voelen met hun opvoeder, ervaren een diepere vorm van vertrouwen en geborgenheid. Dit ontstaat door kleine, dagelijkse interacties: een troostend gebaar, een glimlach, een luisterend oor. Momenten van nabijheid geven een kind het gevoel dat het er echt toe doet, dat het geliefd en gewaardeerd is.”

Wanneer kinderen buiten hun familie opgroeien, kan het moeilijker zijn om deze verbondenheid te voelen. Hier kunnen opvoeders bewust en geduldig bouwen aan een vertrouwensrelatie. Door aanwezig en betrokken te zijn - en door het kind steeds opnieuw te laten merken dat het gezien en gehoord wordt - kan deze band sterker worden.

Het belang van autonomie en onafhankelijkheid

Hoewel afhankelijkheid een belangrijke basis vormt voor een thuisgevoel, is het ook essentieel dat kinderen leren om op eigen benen te staan. “Een goede opvoeding helpt een kind om langzaam maar zeker zelfstandig te worden,” zegt Jean-Marie. “Dit betekent niet dat het kind losgekoppeld moet worden, maar wel dat het geleerd wordt om zelfvertrouwen te ontwikkelen en onafhankelijk beslissingen te nemen.”

Ouders en opvoeders moeten een balans vinden tussen het bieden van geborgenheid en het stimuleren van zelfstandigheid. “Voor kinderen die in een voorziening wonen, is het van groot belang dat ze leren om vertrouwen te hebben in hun eigen kunnen,” zegt Jean-Marie. “Door hen aan te moedigen en te ondersteunen in kleine, haalbare doelen, kunnen begeleiders helpen om dit vertrouwen op te bouwen.”

Het thuisgevoel als basis voor een gezond zelfbeeld

Een thuisgevoel is van onschatbare waarde voor de ontwikkeling van een kind. Het vormt de basis voor een gezond zelfbeeld, zelfvertrouwen en emotionele stabiliteit. Kinderen die weten dat ze een plek hebben waar ze geliefd en beschermd zijn, kunnen zich vrij ontwikkelen en bloeien.

Voor kinderen die buiten hun biologische familie opgroeien, is het echter geen vanzelfsprekendheid. Hier ligt een belangrijke rol voor opvoeders en begeleiders om bewust te werken aan het creëren van een thuisgevoel. Met geduld, liefde en consistentie kunnen zij kinderen helpen om toch dat gevoel van geborgenheid en verbondenheid te ervaren, waardoor ze een stevige basis krijgen voor hun verdere leven

4 tips voor ouders of opvoeders om geborgenheid en zelfvertrouwen te stimuleren
1.Spelen: bron van groei en verbindingSpel stimuleert leren, sociale vaardigheden en zelfvertrouwen bij kinderen, terwijl het ouders een unieke kans biedt om écht te verbinden.2.Geef ruimte en beperk schermtijdStimuleer offline activiteiten om kinderen te helpen zichzelf te ontdekken, actief te zijn en hun eigenwaarde te versterken.3.Een positief zelfbeeld: bekrachtigen zonder oordelenGeef kinderen vertrouwen met positieve woorden en ruimte om fouten te maken, zodat ze leren groeien en in zichzelf geloven.4. Grenzen en groei: consequenties met herstelDuidelijke grenzen bieden veiligheid. Help kinderen begrijpen de gevolgen van hun gedrag en focus op herstel in plaats van straf.