Applying safe behaviours: preventie van en reageren op geweld tussen jongeren

© Katerina Ilievska

Geweld tussen kinderen en jongeren

Peer-to-peer geweld is één van de meest voorkomende vormen van geweld waarmee kinderen en jongeren geconfronteerd worden. Kinderen in de jeugdhulp duiden geweld tussen kinderen onderling dan ook aan als een probleem dat hun leven sterk beïnvloedt**. Onderzoek in Italië toonde aan dat maar liefst 6 op 10 jongeren te maken krijgen met peer-to-peer geweld in de vorm van pesten en/of cyberpesten***.

Ondanks het feit dat dit soort geweld vaak voorkomt, weten veel kinderen, jongeren en jeugdhulpprofessionals niet hoe ze best reageren op gewelddadige situaties.

Het project “applying safe behaviours”

We willen de nodige kennis, vaardigheden en tools aanreiken om het probleem van peer-to-peer geweld te begrijpen, te voorkomen en om hierop een gepast antwoord te leren bieden. Dat doen we door kinderen, jongeren en jeugdhulpverleners op te leiden en te informeren.

Zo zullen de kinderen en jongeren in staat zijn om de Safe Behaviours methode toe te passen in het dagelijkse leven waardoor ze een veiligere omgeving kunnen creëren voor zichzelf en voor hun leeftijdsgenoten. Daarnaast zullen jeugdhulpverleners beter in staat zijn om geweld tussen kinderen te voorkomen, te identificeren en er op gepaste wijze op te reageren.

Het project maakt gebruik van de Safe Behaviours methode voor de preventie van peer-to-peer geweld. Deze methodologie benadrukt:

• Het recht van kinderen om zich altijd veilig te voelen: hun emoties begrijpen, weloverwogen van gevaarlijke risico’s kunnen onderscheiden, begrijpen dat ze zware geheimen best niet alleen dragen...
• Het gebruik van het netwerk: weten dat er altijd iemand is om mee te praten, wat ze ook zullen zeggen.
• Lichaamsbewustzijn, zelfbeschikking, ieders persoonlijke ruimte, grenzen en toestemming.

Op wie richt dit project zich?

Dit project focust zich voornamelijk op kinderen en jongeren in de jeugdhulp in België, Frankrijk, Italië, Roemenië en Spanje.

Daarnaast richt het project zich op jeugdhulpverleners en andere actoren die dagelijks rechtstreeks met kinderen, jongeren en kwetsbare gezinnen werken. Dit omvat praktijkwerkers, gaande van ambulante tot residentiële jeugdhulpverleners, pleegouders, welzijnswerkers, leraren...

Hoe ondernemen we actie?

Gedurende het project ontwikkelen en implementeren we het volgende:

1. Workshops om 450 kinderen en jongeren (waarvan 165 in België) te versterken om in hun dagelijks leven technieken toe te passen gebaseerd op de Safe Behaviours Approach, en hen in staat stellen om peer-to-peer geweld te herkennen en hierover te praten.
2. Face-to-face trainingen om 570 jeugdhulpprofessionals te trainen (waarvan 62 in België) in het voorkomen, identificeren van en reageren op peer-to-peer geweld. De bedoeling is om dit op een evenwichtige, beschermende en zorgzame manier te doen waarbij het belang van het kind gewaarborgd blijft.
3. Twee online sensibiliseringsmodules over de preventie van geweld onder kinderen; één module voor kinderen en jongeren en één module voor professionals in de jeugdhulp en andere betrokken actoren.
4. Beleidsaanbevelingen op basis van gegevens en uitwisselingen met actoren en beleidsmakers, om te pleiten voor systematische veranderingen zodat kinderen die getroffen worden door peer-to-peer geweld beter begeleid worden.

We hebben ook een praktische gids ontwikkeld voor iedereen die zorgt voor en werkt met kinderen en jongeren die (het risico lopen om) te maken (te) krijgen met geweld tussen kinderen. De praktische gids is hier beschikbaar.

Vormingsmateriaal

Video's 

We hebben drie video's gemaakt als onderdeel van de online sensibiliseringsmodule om professionals die werken met en voor kinderen en jongeren te helpen meer inzicht te krijgen in peer-to-peer geweld.
De drie video's kunnen hier worden bekeken: video 1, video 2, video 3.

Video's gemaakt door en voor jongeren: Jongeren die bij het project betrokken waren, maakten twee video's om andere jongeren bewust te maken van de gevolgen van peer-to-peer geweld.
Beide video's kan je hier bekijken: video 1, video 2.

Gidsen

• Praktische gids: deze gids wil iedereen informeren die zorgt voor en werkt met kinderen en jongeren die in aanraking komen met geweld tussen leeftijdsgenoten
  
• Kinderboekje: dit boekje is gemaakt voor en door kinderen en jongeren. Het behandelt belangrijke kwesties in verband met geweld tussen leeftijdsgenoten.
  
• Handboek voor master trainers: deze handleiding is bedoeld om master trainers van het project te ondersteunen bij het geven van opleidingen aan jeugdprofessionals. 
  De handleiding kan hier worden aangevraagd.
• Handboek voor de vorming van peer trainers: deze handleiding geeft de master trainers richting bij het opleiden van peer trainers.
  De handleiding kan hier worden aangevraagd.
• Handleiding voor workshops met kinderen: deze handleiding is bedoeld om jonge peer trainers te voorzien van de nodige instrumenten en methodologie om workshops te leiden voor kinderen. 
  De handleiding kan hier worden aangevraagd.

^{* Brodie & Pearce, 2017.}

^{** Kendrick, 2011: Wlodarczyk et Makaruk, 2013.}

^{*** https://networkindifesa.terredeshommes.it/osservatorio-indifesa/}

Dit project wordt medegefinancierd door het programma Rechten, Gelijkheid en Burgerschap van de Europese Unie (80%) en door SOS Kinderdorpen.

De inhoud van deze pagina vertegenwoordigt alleen de mening van de auteur en is uitsluitend diens verantwoordelijkheid. De Europese Commissie aanvaardt geen enkele verantwoordelijkheid voor het gebruik van de informatie die zij bevat.