Negatieve jeugdervaringen kosten België 6,7 miljard euro

6,7 miljard euro

Dit is hoeveel negatieve jeugdervaringen de Belgische samenleving elk jaar opnieuw kosten. Ze komen heel vaak voor, met 1/8 van alle volwassenen die er minstens vier of meer ervaren hebben, wat levenslange gevolgen kan hebben voor hun fysieke en mentale gezondheid. Daarom mogen we de impact van beleid op kwetsbare kinderen en jongeren niet onderschatten. Met de verkiezingen van 2024 in het vooruitzicht, vestigt SOS Kinderdorpen België de aandacht op vier thema’s die de politieke partijen en toekomstige regeringen niet achterwege kunnen en mogen laten.

Wat deze kernthema’s verenigt, is de kracht van verbinding. Het hebben van echte, authentieke relaties met zorgfiguren, of het nu gaat om familieleden, begeleiders of zelfs een schooldirecteur, is de sleutel tot het welzijn van elk kind. Deze verbindingen kunnen helend werken na een periode van negatieve jeugdervaringen. Bovendien versterken warme interacties met zorgfiguren de ontwikkeling van onze hersenen en stress- en immuunresponssysteem. Als jeugdhulporganisatie zetten we ons in om deze rode draad van verbinding te integreren in elk onderdeel van de jeugdhulp, om elk kind de kans te bieden op een gelukkige, gezonde en hoopvolle toekomst.

Waarvan dromen wij?

1. Kinderen worden thuis of zo thuis mogelijk opgevangen,

want daar komt verbinding natuurlijk tot stand en is die ook het meest duurzaam.

Kleinschalige en familiegerichte zorg voor ieder kind, daar geloven we in. Daarom vragen we toekomstige beleidsmakers om te investeren in gezinshuizen. We willen dat deze vorm van opvang wordt uitgebreid, zodat meer kinderen kunnen opgroeien in een stabiele en liefdevolle omgeving, met professionele zorg en waar contact(herstel) met de ouders centraal staat.

2. Een trauma-sensitieve jeugdhulp en samenleving,

want pas als we kinderen begrijpen, kunnen we ze helpen hun leven weer op te bouwen door middel van echte verbindingen.

Veel jongeren in de jeugdhulp hebben te maken met traumatische ervaringen, wat ingrijpende gevolgen kan hebben voor hun mentale en fysieke gezondheid. Daarom is een meer trauma-sensitieve aanpak nodig, waarbij het (h)erkennen van en reageren op trauma en de bijhorende gevolgen ervan centraal staat. Dit geldt niet alleen binnen jeugdhulp, maar ook voor andere professionals die in contact komen met kinderen, zoals leerkrachten en politie, en zelfs binnen de samenleving.

3. Kwaliteitsvolle opvang en begeleiding voor jonge vluchtelingen, ook na hun 18de verjaardag,

want hun verbindingen met de samenleving zijn nog heel fragiel.

Een veilige en ondersteunende omgeving is noodzakelijk voor niet-begeleide minderjarigen op de vlucht. Deze jongeren hebben vaak traumatische ervaringen achter de rug, en kampen met uitdagingen zoals posttraumatische stress, mentale gezondheidsproblemen, discriminatie en stigmatisering. Kleinschaligere opvang met hogere kwaliteit van opvang in de jeugdhulp, aangepast aan hun noden, en meer ondersteuning bij zelfstandig wonen bij jongvolwassenen zijn van onschatbare waarde voor deze jongeren.

4. Broers en zussen hebben de kans om samen op te groeien,

want zo behoud je een van de meest waardevolle verbindingen in een kinderleven.

Het behouden van de band tussen broers en zussen is cruciaal voor het emotionele welzijn, stabiliteit, steun en continuïteit. Daarom moeten kinderen samen kunnen opgroeien, zelfs als ze in de jeugdzorg worden geplaatst. Concreet zien we hier de nood aan een verhoging van het aantal plaatsen in kleinschalige opvang, een duidelijk motiverings- en afwegingskader om te beslissen over (niet-)samenplaatsing, en een decretale verankering van het recht van broers en zussen om niet gescheiden te worden.

Meer informatie over de context en onze aanbevelingen rond onze vier thema’s, kan je hieronder vinden.