Begeleider Ahmed blikt terug op twee jaar Hejmo

Ervaringsdeskundige

Het eerste wat ik moet vertellen, is dat ik zelf heb meegemaakt wat onze kinderen en jongeren in Hejmo vandaag doorstaan. Ik ben geboren in Mauretanië en was er muziekingenieur. Maar ik was er niet meer veilig en ben in 2013 moeten vluchten naar België. Ook voor mij was dat moeilijk. De reis, de procedure om asiel aan te vragen, Nederlands leren, de cultuur verkennen, werk zoeken… héél moeilijk. En ik miste mijn familie. Ongeveer een jaar na mijn aankomst tekende ik mijn eerste arbeidscontract in België, bij de Kringloopwinkel. Nadien deed ik ervaring op als begeleider in een opvangcentrum van Fedasil en in november 2016 startte ik bij Hejmo. Dat ik zelf vluchteling ben, helpt me in mijn werk met hen. Ik vertel veel vanuit mijn eigen ervaring. Ik kan hen zeggen: “Wat jij doormaakt is normaal. Ik heb net hetzelfde meegemaakt.” Ik weet hoe groot de uitdagingen zijn waar onze kinderen en jongeren voorstaan.

Tandpasta en kilo’s fruit

In vergelijking met het opvangcentrum waar ik tevoren werkte, gaan onze gasten heel goed om met die uitdagingen. Hejmo is veel kleiner. En daardoor kunnen we hen heel persoonlijk begeleiden. Mijn job is ook veel moeilijker hier: ik ben voor een stuk een ouder voor hen, inclusief de verantwoordelijkheden die dat met zich meebrengt.

Een voorbeeld van de vooruitgang die ze al boekten: in het begin kregen we van de OKAN-school (onthaalonderwijs voor anderstalige nieuwkomers, n.v.d.r.) regelmatig klachten over de hygiëne van veel jongens. In de omstandigheden waarin ze opgegroeid zijn, was dat gewoon niet aan de orde. Nu komen ze zelf naar ons als hun tandpasta of zeep op is. Hetzelfde met voeding: in het begin aten ze eender wat. Chips, cola, koeken. Nu slaan ze zelf aan het koken, mét groenten. En ze eten kilo’s fruit. Ze nemen zelf de verantwoordelijkheid om zorg te dragen voor hun lichaam en gezondheid. Dat is een grote stap!

Wat ik kan, kan jij ook

Die eigen verantwoordelijkheid is heel belangrijk. We spreken hen daar zoveel mogelijk op aan. “Geen zin om naar school te gaan? Goed. Ik ga je niet straffen. Ik ga je niet dwingen. Maar je zal alles nadien moeten inhalen.” Dat werkt wel alleen als je veel met hen praat. Héél veel. “Wil je later een job? Een huis? Een auto? Wil je een meisje van hier ontmoeten? Dan moet je Nederlands kunnen. Een diploma halen. Vaardigheden verwerven. Te moeilijk voor jou? Nee natuurlijk niet. Kijk naar mij. Het is mij gelukt. Wat ik kan, kan jij ook. Meer nog: je kan het beter.”

Religie is een keuze, geen verplichting

De taal aanleren zal je pas echt lukken als je ook open staat voor de cultuur van hier. Dat wil niet zeggen: vergeet alles wat je thuis geleerd hebt en neem volledig de lokale cultuur over. Wél: vul het goede van jouw cultuur aan met het goede van hier. Bijvoorbeeld op het vlak van religie: voor veel jongeren uit het Midden-Oosten is godsdienst iets hard en strak. Een middel om een onderscheid te maken tussen “wij” en “zij”. Bij de eerste Ramadan-periode in Hejmo was er een grote druk onder de jongeren om mee te vasten. Het was dwingend. We hebben hen proberen aan te tonen dat ook dingen die niet islamitisch zijn, goed kunnen zijn. Dat mensen van een andere godsdienst hen vandaag helpen. Dat Islam geen haat is, maar liefde. Met één jongere ben ik zelfs naar een Imam in Brussel geweest, om hem een andere beleving van religie te tonen. Vandaag heerst er een sfeer waarin iedereen zelf kiest of hij meedoet aan de Ramadan of niet. Religie is een keuze geworden, geen verplichting.

Grenzen stellen met woorden

Dat naar ons gevoel ‘harde’ karakter voelden we bij de start ook in de manier waarop ze grenzen stelden naar elkaar toe. Velen hebben in hun thuisland geleerd dat grenzen stellen betekent: een klap uitdelen. Na veel luisteren, overleggen, praten, tonen en beleven, begrijpen ze nu dat je ook grenzen kan stellen via woorden. We respecteren hun visie, maar tonen dat het ook anders kan. Dat heeft ons samenleven in Hejmo veel positiever en energieker gemaakt.