Positief opvoeden
08/10/2019 - “Ik wil niet gaan slapen!”, “ik wil ook een wafel”, “ik lust geen groenten”, “nee, neeee, NEEE”. Crisismomentjes en driftbuien: elke ouder kent het, elk kind maakt het mee. En we krijgen er allemaal grijze haren van. Maar als je erin slaagt om positief te reageren op zo’n tijdelijke kortsluiting, kan crisis oppurtuniteit worden. Onze pedagogisch expert Jo Voets geeft raad.
“Crisisjes doen zich typisch voor wanneer de verlangens van kinderen in conflict komen met die van de ouders”, vertelt Jo. En dat hoeft geen probleem te zijn, “zolang dat niet evolueert tot een strijd met winnaars en verliezers.”
Onze ervaring leert ons dat een positieve pedagogie ouder en kind naar een gunstige uitkomst kan leiden. “Sensitief en responsief” zijn sleutelwoorden. Dat wilt zeggen: luisteren, aandacht bieden en met respect met elkaar omgaan, eerder dan een oplossing af te dwingen en te straffen. Want daar leert een kind niets uit. Kinderen zijn in die zin niet anders dan volwassenen: een oplossing waar ze deel van uitmaken zal hen meer motiveren om in de toekomst anders te gaan reageren.
Gouden regel: oplossingen aanbieden, niet opleggen
Makkelijker gezegd dan gedaan. Want zo’n momenten kunnen je als ouder best wel tot het uiterste drijven.
Toch is een open houding belangrijk. “De uitdaging is om te luisteren naar wat het kind doorheen zijn of haar woede probeert te vertellen. Proberen begrijpen wat hij of zij voelt en erkenning geven aan dat gevoel. Vanuit dit begrip kan nadien een oplossing groeien.”
Stap één is dus om kinderen de kans te geven om zich uit te drukken. Én om te luisteren naar wat ze proberen te vertellen.
Als de grootste emotie gepasseerd is, kan je samen met het kind op zoek naar de oorzaak van het gedrag. Wat is het probleem? Is het kind bang om te gaan slapen? Roept een bepaalde situatie een nare herinnering op? Waar botst jouw verlangen (naar gezonde voeding, b.v.) met het zijne/hare (zin in wafels, b.v.)?
“Dan kan je samen op zoek gaan naar oplossingen. Wat heeft het kind nodig om met een veilig gevoel te gaan slapen? Wanneer is het wel ok om een wafeltje te eten? Daarbij is het goed om meerdere oplossingen aan te bieden, zodat het kind zelf mee kan beslissen. Dat is een gouden regel: oplossingen aanbieden, niet opleggen.”
Dat is dialoog: elkaars behoeftes verkennen, erkennen en tot een vergelijk komen.
Op die manier wordt crisis een opportuniteit. Het is gelegenheid voor kinderen en ouders om zichzelf en elkaar beter te begrijpen. Een gelegenheid om te leren omgaan met conflict en samen oplossingen te vinden. Zo bouw je beetje bij beetje aan een zelfstandige jongere die beschikt over de vaardigheden om uit te groeien tot een sterke, evenwichtige volwassene.
Justine, directrice in ons Belgische kinderdorp: “Positieve pedagogie toepassen wil niet zeggen dat je zomaar alles toelaat. “Kind but firm” zeggen ze in het Engels, zorgzaam, maar met duidelijke grenzen. Grenzen die niet zomaar opgelegd worden, maar ook voor het kind steek houden. Gaat een kind toch over die grens, dan willen we begrijpen waarom, vanuit welke emotie hij of zo dat doet.” “We zetten een kind liever niet in de hoek als het iets fout doet. Daar zal het kind niets uit leren. We vragen liever waarom hij of zij dat deed, herinneren aan de regels en zoeken samen naar een manier waarop het kind zich wél aan de regels kan houden. Zo bouw je aan de verantwoordelijkheid en aan het zelfbewustzijn van het kind.”
Justine Gwiscz, directrice in ons Belgische kinderdorp“Straffen motiveert kinderen niet om hun gedrag aan te passen”
Steun ons en help kinderen in nood!