• Home
  • Ijveren voor betere opvang en begeleiding van de allerkleinsten

Beleidswerk

Ijveren voor betere opvang en begeleiding van de allerkleinsten

Experts zijn het erover eens: een liefdevolle omgeving die beantwoordt aan de fysieke en emotionele behoeften van een kind is bepalend voor zijn ontwikkeling. Zéker bij de allerjongste kinderen. Een gebrek daaraan kan ernstige gevolgen hebben voor de rest van hun leven. SOS Kinderdorpen ijvert voor een betere opvang en begeleiding, zodat jonge kinderen in moeilijke familiesituaties toch opgroeien in gunstige omstandigheden.

Ijveren voor betere opvang en begeleiding van de allerkleinsten 1

Met opvangprojecten voor kinderen over de hele wereld weten we bij SOS Kinderdorpen heel goed hoe belangrijk goede zorg en liefdevolle aandacht van een ouder voor zijn kinderen kan zijn. Ook vandaag nog zien we dit elke dag in onze projecten: kinderen die in hun eerste levensjaren te weinig zorg en aandacht kregen, die verwaarloosd werden of geweld meemaakten, dragen de gevolgen daarvan nog lang met zich mee. Want de eerste duizend dagen van een kind, vanaf de conceptie tot de tweede verjaardag, zijn ontzettend belangrijk voor de ontwikkeling. In die periode:

  1. ontwikkelen we al onze vitale levensfuncties,
  2. leggen we de basis voor een veilige hechting,
  3. en maken onze hersenen continu verbindingen die bepalend zijn voor onze verdere fysieke, emotionele en cognitieve ontwikkeling.

Als jonge kinderen opgroeien zonder de zorg, liefde en aandacht van tenminste één ouder, komt die ontwikkeling ernstig in gevaar.

Opvang en begeleiding innoveren

Vanuit onze ervaring met kinderen uit moeilijke gezinssituaties, ijveren we in België en heel wat andere Europese landen voor de best mogelijke opvang en zorg, in de eerste plaats voor jonge kinderen. We concentreren ons daarbij op kinderen die (1) te weinig of (2) helemaal niet kunnen rekenen op de zorg van tenminste één ouder. We onderzoeken waar het huidige hulpaanbod tekortschiet en gaan, samen met de overheid en andere partners in de jeugdzorg, op zoek naar innovatieve manieren om het ondersteuningsnetwerk structureel te verbeteren. Dat kan zowel door ouders te versterken in hun rol als opvoeder als door kinderen effectief op te vangen in een liefdevolle omgeving.

Sterke ouders, sterke kinderen

De oorspronkelijke familie is nog steeds de beste plaats voor een kind om op te groeien. Als die familie voldoende potentieel heeft om de zorg voor hun kinderen naar een goed niveau te brengen, dan gaan we altijd eerst met hen aan de slag. We bekijken welke elementen de liefdevolle zorg in de weg staan en zoeken samen met het gezin naar oplossingen. Soms ligt armoede en stress aan de basis van de moeilijkheden, of verslavingen, psychologische moeilijkheden, onverwerkte trauma’s… Wij willen de ouders voldoende pedagogische vaardigheden aanleren zodat ze sterk genoeg zijn om hun kinderen goed op te voeden.

Kinderen hebben veerkracht

Als de situatie thuis de veiligheid van kinderen ernstig in gevaar brengt, is het belangrijk om snel en goed te handelen. Dat wil zeggen: hen een plek bieden waar ze veilig zijn, weg van geweld en stress, waar aan hun basisbehoeften voldaan is en waar ze zich kunnen hechten aan een betrouwbare volwassene. Zo vergroot je de kans op een goede verdere ontwikkeling. Want naast zeer kwetsbaar, zijn jonge kinderen ook zeer flexibel en veerkrachtig. Ook in Europa is de alternatieve opvang van deze groep kinderen vaak niet aangepast aan hun specifieke noden. SOS Kinderdorpen dient zich aan als een innovatieve partner om de opvang en begeleiding van deze kinderen te verbeteren, samen met de overheid en diverse partners in de jeugdzorgsector.

Opvang van vondelingen in Kosovo

In Kosovo rust er vandaag nog een sterk taboe op kinderen die niet in het kader van een huwelijk geboren worden. Daardoor komt het regelmatig voor dat baby’s meteen bij de geboorte achtergelaten worden. Voor veel van die kinderen is er vandaag geen gepaste opvang, waardoor ze vaak maanden gewoon in het ziekenhuis blijven. Daar geeft echter niemand die baby’s de liefde en nabijheid die jonge kinderen zo nodig hebben.

Onze directrice, Hilde Boeykens, was enkele jaren terug zelf getuige van die situatie: “doordat er niemand is om op hun pogingen tot contact te reageren, zijn de meeste baby’s voor hun leeftijd onvoldoende ontwikkeld en erg passief. Zonder de liefde van een zorgzame volwassene, kunnen kinderen gewoon niet groeien.” Daarom heeft SOS Kinderdorpen drie SOS familiehuizen in de hoofdstad Pristina. Daar krijgen de kinderen de zorg van een SOS moeder, terwijl we voor hen de beste, permanente plek zoeken om op te groeien. SOS Kinderdorpen is de enige organisatie in Pristina die dit soort opvang biedt.

Opvoedingscentra voor jonge kinderen in Spanje

In Spanje organiseert SOS Kinderdorpen vijf “Centro de Educación Infantil” voor gezinnen met kinderen van nul tot drie jaar oud in een kwetsbare situatie. De kinderen kunnen er overdag terecht in een veilige, affectieve omgeving, waar tegemoet wordt gekomen aan de fysieke, emotionele en sociale noden van de kinderen. Tegelijkertijd gaan we met de ouders aan de slag: we bekijken samen wat er moeilijk loopt in het gezin: huisvesting, werk, psychologisch welzijn… en zoeken samen naar oplossingen. Zo willen we de ouders versterken in hun rol als opvoeder en ervoor zorgen dat de kinderen op lange termijn een veilige thuis vinden bij hun oorspronkelijke ouders.

Intensieve therapie voor kinderen met gedragsstoornis in Litouwen

Kinderen met complexe stoornissen (onveilige hechting, verontrustend gedrag, emotionele last) worden in Litouwen meestal opgenomen in psychiatrische ziekenhuizen. De behandeling is er symptomatisch en voornamelijk gebaseerd op medicatie. Vanuit onze verschillende kinderdorpen in Litouwen, zagen we dit ook gebeuren bij kinderen die we zelf opvangen. Daarop verzamelden we de kennis en praktijken uit onder andere Noorwegen en Duitsland om een centrum op te starten dat op zoek gaat naar de oorzaken van dit gedrag. Heel vaak zijn dat onverwerkte trauma’s uit de eerste levensjaren: verwaarlozing of geweld, het verlies van een ouder… Met intensieve therapie helpen we de kinderen om die trauma’s te verwerken, eerder dan de symptomen te onderdrukken.

Een nieuw type opvanghuis voor de allerjongste kinderen in Vlaanderen

Ook in Vlaanderen is de jeugdzorgsector het erover eens dat er nood is aan alternatieve opvang die beter inspeelt op de specifieke noden van jonge kinderen. De Vlaamse overheid schenkt SOS Kinderdorpen daarom het vertrouwen om een pilootproject op te starten, met een type opvang en begeleiding die vandaag nog niet bestaat in Vlaanderen. In dat nieuwe type bieden twee vaste ouderfiguren, Simba-ouders, een kleinschalige, familale omgeving aan één of twee kinderen (nul tot drie jaar). Eén van de Simba-ouders werkt voor SOS Kinderdorpen, de ander stapt actief mee in het verhaal.

Steun ons en help kinderen in nood!

Word meter of peter