België
Als kinderen in België niet bij hun ouders kunnen opgroeien, komen ze vandaag nog vaak terecht in grote leefgroepen. Met de introductie van professionele zorgouders werken wij aan een alternatief dat beter tegemoet komt aan de behoeftes en verlangens van kinderen.
Professionele zorgouders zijn mensen die beroepsmatig voor twee tot vier kinderen zorgen, gewoon bij hen thuis, 24 uur op 24, 7 dagen op 7. Het zijn professionals in de zorg om kinderen, met de nodige pedagogische vaardigheden. Die naast de persoonlijkheid en kennis ook over voldoende tijd beschikken om de kinderen de zorg en aandacht te bieden die ze nodig hebben.
Zij zijn de vaste referentiepersonen voor de kinderen. Ze bieden hen de stabiliteit die kinderen nodig hebben om zich gezond te hechten. En ze gaan heel ontwikkelingsgericht met hen aan de slag.
Zo’n type opvang is vooral voor jonge kinderen een meerwaarde, want de grote leefgroepen waar ze vandaag vaak opgevangen worden, zijn niet aangepast aan hun specifieke noden.
Vanuit Emmaüs, een grote speler in de Vlaamse jeugdzorg, klinkt het:“De opvang van de jongste kinderen in leefgroepen houdt risico’s in op een gefragmenteerde of onveilige gehechtheid. Dat heeft gevolgen voor de sociale capaciteiten van het kind, die doorwerken in de volwassenheid. Dat ligt niet aan de inzet van de leefgroepbegeleiders, maar aan het feit dat ze er niet altijd kunnen zijn. De voorzieningen doen hun best, maar schieten voor de heel jonge kinderen vaak tekort. Die kunnen immers niet de warme familieomgeving en de stabiele, betrouwbare hechtingsfiguur bieden.“
Dat heeft gevolgen die kinderen mogelijks de rest van hun leven met zich meedragen.Céline Alvarez, expert in kindontwikkeling, zegt het als volgt: “Ons brein heeft de liefde van een ander nodig om zich goed te ontwikkelen. Want het is in de blik, de knuffel, de liefde van de ander, dat kinderen voelen dat ze bestaan.”
En de wetenschap geeft haar gelijk: kinderen hebben liefde nodig om te groeien. En dat is precies wat we met dit nieuwe type opvang willen verbeteren.
Pleegzorg is absoluut een waardig alternatief voor de grote leefgroepen. Ondanks het goede werk van o.a. Pleegzorg Vlaanderen, blijft er nood aan een aanvullend type opvang, en wel om drie redenen:
Want pleegouders doen dit werk nog altijd op vrijwillige basis en hebben niet noodzakelijk de juiste professionele opleiding genoten om dit soort kinderen goed te kunnen begeleiden.
Pleegzorg Vlaanderen: “De huidige pleegzorg kan kinderen met een zware rugzak onvoldoende garanties bieden op continuïteit en stabiliteit. De pleegzorgdiensten hebben driehonderd dergelijke pleegkinderen gedurende zes jaar gevolgd: 29 percent van die plaatsingen loopt voortijdig af. Een percentage dat vergelijkbaar is met dat in het buitenland, maar toch heel hoog ligt. In 71 percent van die breakdowns zijn gedragsproblemen de belangrijkste oorzaak.”
Om deze kinderen met rust te blijven opvoeden, heb je als volwassene heel wat pedagogische baggage nodig. En dat is niet iedereen gegeven.
Natuurlijk organiseren we dit niet alleen. Agentschap Jongerenwelzijn, Pleegzorg Vlaanderen, Kind & Gezin en ook andere actoren in de jeugdzorg volgen dit project van nabij op. Want ook zij geloven dat we onze zorg voor kinderen op een andere manier kunnen organiseren, met meer aandacht voor hun specifieke behoeften en verlangens.
Als we even luidop mogen dromen, dan zijn er binnen enkele jaren honderden kinderen die, ondanks hun moeilijke situatie thuis, opgroeien binnen de geborgenheid van een professionele opvangfamilie. Want als het werk van ons pilootproject met Simba-ouders, onze invulling van professionele zorgouders, goed ontvangen wordt, dan leveren we als het ware een blauwdruk waar andere spelers in de jeugdzorg mee aan de slag kunnen.
Steve JobsPeople who are crazy enough to think they can change the world, are the ones who do.
Bouw mee aan sterke families voor kinderen die niet bij hun ouders kunnen opgroeien.